November 19, 2010
Kasperian
ඡායාරූපකරණය
4R, කප්පාදු, ඡායාරූප, ඡායාරූපකරණය, ඩිජිටල් කැමරා, පෝස්ට් කාඩ් ප්රමාණය, මූණුපොත, මෙගා මිත්යාව, මෙගා ස්ටාර්, මෙගා සූම්, මෙගාපික්සල්, වත්පොත, ෆේස්බුක්, Bridge Cameras, crop, D-SLR, David Pogue, Digital Point & Shoot Cameras, Digital Zoom, dots per inch, dpi, facebook, full screen, Mega Pixel, Mega pixel Myth, Mega Zoom, New York Times, Optical Zoom, Pixel, Post Card size, printer resolution, Printing, Zoom
‘මෙගා ස්ටාර්’ වැඩසටහන පහුගිය දවස් වල සෑහෙන කතාබහකට ලක් වුණානේ. සංචාරකයා මේ ලියන්න යන්නේ ඒ ‘මෙගා’ ගැන නම් නෙවේ. මේ ඇවිල්ලා ඩිජිටල් කැමරාවක මෙගාපික්සල් අගය ගැන පොඩි සටහනක්.
කව්රු හරි අළුත් ඩිජිටල් කමරාවක් ගත්තොත් බොහෝ දෙනෙක් අහන ප්රශ්නයක් තමයි “මෙගාපික්සල් කීයද” කියන එක. අළුතින් කැමරා ගන්න බොහොමයක් දෙනා වැඩි මෙගාපික්සල් ගණනක් සහිත කැමරා ගන්න බලනවා. අනික් අතට කැමරා නිෂ්පාදකයින් බොහෝ විට මෙගාපික්සල් ගණන වැඩියෙන් මාකට් කරනවා. හැබයි ඇත්තටම අපිට මෙගාපික්සල් කීයක් ඕනෙද ඩිජිටල් Point and Shoot කැමරාවක?
මුලින්ම, කැමරාවක මෙගාපික්සල් අගය කියන්නේ කැමරාවේ සංවේදකයේ තියෙන පික්සල් ගණන මෙගා විදියට [ඒ කියන්නේ 106න් බෙදලා] ලිව්වාම එන අගයට. මතක ඇතිනේ කලින් ලිපියක D-SLR කැමරාවල සංවේදකය ගැන සංචාරකයා ලිපියක් ලිව්වා. එහි සඳහන් සංවේදකයේ සැකැස්මට අදාළ කරුණු ඩිජිටල් Point and Shoot කැමරාවලටත් අදාළයි. උදාහරණයක් විදියට උපරිම resolution එක 4000 x 3000 වන ඩිජිටල් කැමරාවක මෙගාපික්සල් ගණන වෙන්නේ 12යි.
(4000 x 3000)/10^6 = 12MP
ඩිජිටල් කැමරාවලින් ගන්න ඡායාරූපවලට කට්ටිය මොකද කරන්නේ?
බොහොමයක් දෙනා කරන්නේ ඡායාරූප අන්තර්ජාලයේ facebook වගේ තැන්වල පළ කරන එක. තවත් සමහරු පෝස්ට් කාඩ් ප්රමාණයට [4″x6″] ප්රමාණයට මුද්රණය කරලා ඇල්බම් හදනවා. කිහිප දෙනෙක් තමයි පෝස්ට් කාඩ් ප්රමාණයෙන් එහාට මුද්රණය කරන්නේ. [ සංචාරකයා මේ කියන්නේ ඡායාරූපකරණය වෘත්තියක් වශයෙන් කරන අයවත් ඡායාරූපකරණය විනෝදාංශයක් වශයෙන් බැහැලා කරන අයවත් ගැන නෙවේ].
දැන් බලමු ඔය එක එක අවස්ථාවට කොච්චර මෙගාපික්සල් ඕනෙද කියලා. තිරයේ resolution එක 1280 x 800 වන laptop එකක් හිතමු. එතකොට මෙහි full screen අවස්ථාවෙදි පික්සල් වෙනම නොපෙනෙන්න ඡායාරූපයක් බලන්න අවශ්ය වන මෙගා පික්සල් ගණන වන්නේ
(1200 x 800)/10^6 ≈ 1MP
අන්තර්ජාලයට දාන ඡායාරූප full screen විදියට බලන අවස්ථාත් අඩුයි. එහෙම හිතුවාම අන්තර්ජාලයට අවශ්ය වන අවම resolution එක 640 x 480 වෙනවා කියලා කියනවා. ඒ කියන්නේ මේ වැඩේට 1 MP කැමරාවක්වත් අවශ්ය නෑ කියන එකයි. සාමාන්යයෙන් ඡායාරූප මුද්රණය කරන්නේ 300 dpi [Dots Per Inch] කියන අගයෙන්. එතකොට පෝස්ට් කාඩ් ප්රමාණයේ ඡායාරූපයකට අවශ්යවන මෙගා පික්සල් ගණන වන්නේ
(4 x 300 x 6 x 300)/10^6 ≈ 2.2 MP
ඒ වැඩේට එතකොට මෙගාපික්සල් 3ක් 4ක් කැමරාවක් හොඳටමම් ඇති. මේ විදියට තමන් මුද්රණය කරන්න බලාපොරොත්තු වෙන ප්රමාණය අනුව අවශ්ය මෙගාපික්සල් ප්රමාණය ගණනය කරන්න පුළුවන්. ප්රතිඵල අනුව එදිනෙදා වැඩ වලට මෙගාපික්සල් 4-5න් එහාට ඕනේ වෙන්නෙ නැති තරම්.
වැඩි මෙගාපික්සල් ගණන්වල කැමරා සාමාන්යයෙන් මිල අධිකයි. ඊට අමතරව වැඩි resolution වල ගන්නා ඡායාරූප ගබඩා කිරීමට වැඩි ඉඩක් අවශ්ය වෙනවා. තවත් වැදගත් කාරණයක් වන්නේ වැඩි මෙගාපික්සල් ලබා ගන්න නිෂ්පාදකයින් පික්සල් වල ප්රමාණය අඩු කිරීම නිසා අඩු ආලෝක තත්ව යටතේ කැමරාවේ ප්රතිඵල දුර්වලවීමයි.
එතකොට මෙගාපික්සල් ඉහළ අගයන් ඕනේ වෙන වෙලාවල් මොනවද? කව්රු හරි ඡායාරූප අන්තර්ජාලයට දාන්න හරි මුද්රණය කරන්න හරි විශාල වශයෙන් crop කරනවානම් මේක ප්රයෝජනවත් වෙනවා.
මේ ගැන නිව්යෝක් ටයිම්ස් පුවත්පතේ David Pogue කියන මාධ්යයවේදියා ප්රායෝගික පරීක්ෂණයක් කරලා තියෙනවා. විස්තර පහත යොමුවෙන් ගන්න පුළුවන්.
http://www.nytimes.com/2007/02/08/technology/08pogue.html
ඔහු කරන්නේ මෙගාපික්සල් 7, 10 හා 16.7 න් එකම වස්තුව ඡායාරූපයට නඟලා 16” x 24” ප්රමාණයට මුද්රණය කරලා මහජන ප්රදර්ශනයට තබන එකයි. වෙනස අඳුරා ගත් ප්රමාණය ඉතාමත් අල්පයි කියලා තමයි කියන්නේ.
November 14, 2010
Kasperian
ගණිතය, වෙනත්
ආවාටය සහ අවලම්බය, ඉංග්රිසි හෝඩිය, එඩ්ගා ඇලන් පෝ, කේ.ජී කරුණාතිලක, ඡායාරූප, ඩෑන් බ්රවුන්, දොස්තර වොට්සන්, ප්රථමක, ප්රථමක සංඛ්යා, ප්රහේලිකා, රන් මකුණා, රහස් භාෂා, ව්යඤ්ජනාක්ෂර, විකි, විකිපීඩියා, ශේෂ ප්රමේයය, ෂර්ලොක් හෝම්ස්, සර් ආතර් කොනන් ඩොයිල්, සහ-ප්රථමක, ස්වරාක්ෂර, සාපේක්ෂ සංඛ්යාතය, සිංහල හෝඩිය, Chinese Remainder Theorem, Ciphering, Co-primes, consonants, Cryptography, Dan Brown, Digital Fortress, Doctor Watson, Edgar Allan Poe, Encryption, English Alphabet, Factorization, Frequency Analysis, Fundamental Theorem of Arithmetic, Letter Frequency, Modular Arithmetic, Prime Numbers, Private-Key Encryption, Public-Key Encryption, Relative Frequency, Remainder Theorem, RSA, Security Token, Sherlock Holmes, Sinhala Alphabet, Sir Arthur Conan Doyle, Steganography, The Adventure of the Dancing Men, The Da Vinci Code, The Gloria Scott, The Golden Bug, The Lost Symbol, The Pit and the Pendulum, vowels
පහුගිය දවසක කන්තෝරුවේ වැඩකට නොදන්නා භාෂාවක යුනිකේත අමුණ අමුණ ඉද්දි පොඩි කාලේ රහස් භාෂා එක්ක ඔට්ටු වුණු හැටි සංචාරකයාට මතක් වුණා. ඒ මතකයන් ටිකක් තමයි අද ලියන්න යන්නේ.
රහස් කේතනය ගැන සංචාරකයාගේ මතකයේ රැඳිච්ච පොත් කිහිපයක් තියෙනවා. පළමුවැන්න තමයි ‘ප්රහේලිකා’ කියලා පොතක්. කතුවරයා නම් මතක නෑ [මතක කෙනෙක් ඉන්නවා නම් කරුණාකරලා කමෙන්ටුවක් දාන්න]. 1960 දශකයේ වගේ තමයි මුද්රණය කරල තිබ්බේ. ගණිතයට උනන්දුවක් දක්වන අයට ඉතාමත් හොඳ පොතක්. දෙදාහ අවුරුදුවල මුල් කාලේ අලුත් මුද්රණයක් ආවා වගේ මතකෙකුත් තියෙනවා. ඔය පොතේ තිබුණා සිංහල භාෂාවෙන් හදපු තවත් රහස් භාෂා සහ පණිවිඩ ගණනාවක්.
දෙවැන්න තමයි ‘රන් මකුණා සහ වෙනත් කතා’. මෙහි අන්තර්ගත වෙන්නේ ඒඩ්ගා ඇලන් පෝ විසින් රචිත කෙටි කතා කිහිපයක්. සිංහලයට පරිවර්තනය කරන්නේ කේ.ජී කරුණාතිලක මහත්මයා. මෙහි ‘රන් මකුණා’ කියන කතාවේ තියෙනවා ඉංග්රිසි හෝඩියට ආදේශක හෝඩියක් භාවිතා වන රහස් පණිවිඩයක් කියවා ගන්නා ආකාරය පියවරෙන් පියවර. ඉංගිරිසි භාෂාවෙන් ලියපු ලියවිල්ලක අකුරු තියෙන සාමාන්ය සංඛ්යාතයක් තියෙනවා. වැඩියෙන්ම තියෙන්නේ ‘e’ අකුර. කතාවේ හැටියට නම් ඊළඟට එනනේ ‘a’ අකුර, හැබයි පහත විකි පිටුවේ හැටියට නම් ඊළඟට තියෙන්නේ ‘t’ අකුර.
http://en.wikipedia.org/wiki/Letter_frequency
මේ විදියට අකුරුවල සාපේක්ෂ සංඛ්යාතය පාවිච්චි කරලා ඉංග්රිසි භාෂාවෙන් ගොඩනඟලා තියෙන රහස් පණිවිඩයක් විසඳන්න පුළුවන්. මේ අකාරයටම ෂර්ලොක් හෝම්ස් ආදේශක ගැටළුවක් විසඳනවා සර් ආතර් කොනන් ඩොයිල්ගේ ‘The Adventure of the Dancing Men’ කතාවේ. මේකේ පැහදිලි කරනවා අර උඩින් කියපු දෙවෙනි අකුරේ නොගැලපීමට උත්තරේ. සිංහල භාෂාවට මේ වාගේ අධ්යනයක් වෙලා තියෙනවද කියලා සංචාරකයා දන්නේ නෑ. හැබැයි වැඩේ ටිකක් සංකීර්ණ වෙයි කියලා හිතෙනවා. මොකද ඉංග්රිසි භාෂාවේ නම් ස්වරාක්ෂරවලට සහ ව්යඤ්ජනාක්ෂරවලට වෙන වෙනම අකුරු තියෙනවා. සිංහල භාෂාවේ ව්යඤ්ජනාක්ෂරයක් සහ ස්වරාක්ෂරයක් එක්වීමෙන් සෑදෙන ශබ්දයට වෙනම අකුරක් තියෙනවා. එතකොට හිතන්න යමක් තියෙනවා, සිංහල භාෂාවේ වැඩියෙන්ම භාවිතාවන ව්යඤ්ජනාක්ෂරය මොකක්ද? ඉංග්රිසිවල නම් ‘t’ අකුර. ඒක වෙන්නේ ‘the’ කියන වචනේ බහුලව භාවිතා වෙන හින්දා වෙන්න ඕනේ.
මීට වඩා වෙනස් ආකාරයක, සරල රහස් පණිවිඩයක් ෂර්ලොක් හෝම්ස් විඳනවා ‘The Gloria Scott’කියන කතාවේ. මෑත කාලීනව ආපු ඩෑන් බ්රවුන්ගේ පොත්වල මේ වාගෙ පණිවිඩ විශාල සංඛ්යාවක් අන්තර්ගත වෙනවා.
තවත් දෙයක් තියෙනවා නොකියාම බැරි, ඒ තමයි ඡායාරූප භාවිතා කරල පරිඝණක ඇසුරෙන් රහස් පණිවිඩ යවන්න පුළුවන්. වැඩිය විස්තර ලියන්න මේ ලිපිය ගොඩක් දික් වෙනවා. උනන්දුවක් තියෙන අය පහත විකි පිටුවෙන් බලන්න. ඔන්න ඔය උඩින් තියෙන ඡායාරූපයේ නම් එහෙම පණිවිඩ මොකුත් නෑ.
http://en.wikipedia.org/wiki/Steganography
අවසාන වශයෙන් සංදේශ කාව්යයයක එන කවියක් සුප්රසිද්ධ රහස් කේතන ක්රමයක් භාවිතා කරලා සංචාරකයා කේතනය කලා. උත්සාහයක් දාලා බලන්න කැමති අය.
“වසනඅ දිවනරෙදිල මිසලසිගව න්හැතු
සොල්බඅ බනිමිනුතුල මසුණිල්රපු න්න්වි
පරන්අ තවගියෙවැල සඅරිටිටෙක න්නැන
විත්රිඅ ලිරපවේවිඅ කුසුලනිමල න්වැඬ”
ප.ලි: ලිපිය පටන් ගද්දී නම් කලින් දවසක කියපු ප්රථමක සංඛ්යයා සහ අංක ගණිතයේ මූලික සිද්ධාන්තය ඇසුරෙන් ගොඩ නැඟෙන Public-Key Encryption ගැන ලියන්න හිතන් හිටියත් ලිපිය දික් වුණු නිසා අදහස අත ඇරලා දැම්මා. ඒ ගැන ඉදිරි ලිපියකින් ලියන්න සංචාරකයා බලාපොරොත්තු වෙනවා.